Τα παιδιά των ουσιών είναι παιδιά ευαίσθητα στις ανάγκες των γονέων τους από μικρή ηλικία. Αντιλαμβάνονται και καταγράφουν τα λάθη που γίνονται επιμελώς. Συσσωρεύουν πόνο αν καταλάβουν ότι κάποιος ή και οι δυο γονείς δεν φροντίζουν τον εαυτό τους και τον γάμο τους και ο πόνος αυτός στην εφηβεία μετατρέπεται σε οργή.

Εκεί κάπου προέκυψε η απαρχή της εποχής της μοναξιάς, την οποία διανύουμε μέχρι και σήμερα. Ο τίτλος της: «υποφέρω γιατί ξέχασα πως να συνδέομαι». Ξεκινήσαμε με αποστροφή για τη θνητή μας κατάσταση, θερμοί αντιρρησίες του ρυθμού, προσπαθήσαμε με νύχια και με δόντια να τον καθηλώσουμε, καταναλώσαμε την πολύτιμη ενέργεια μας σε τούτο το σκοπό και έπειτα από αιώνες πετύχαμε να καθηλώσουμε τους εαυτούς μας. Αποσυνδεδεμένοι. Από τη φύση, από το Όλο. Θυμάται κανείς μας πως να δημιουργεί υγιείς σχέσεις;

Από την μια πλευρά, ο “ειδικός” της κάθε γωνίας να μεταφέρει το κενό της θλίψης του και τις λαθεμένες του πεποιθήσεις, προβάλλοντας τα προσωπικά του ελλείμματα για να νιώσει ζωντανός. Από την άλλη ο “δέκτης”, να ξερνάει άπληστα το χάος του στον απέναντιί του, ο οποίος μεταμορφώνεται εν αγνοία του σε κάδο απορριμμάτων παριστάνοντας τον θεό.

Ο κομμωτής, ο μπάρμαν, η νυχού, ο γυμναστής, ο πανταχού παρόν καλοθελητής… ο ψυχολόγος μας.

Ας γίνουμε εμείς το παράδειγμα που θέλουμε να μυήσουμε τα παιδιά μας. Ας σταματήσουμε να φέρνουμε πλάσματα στη ζωή μέσα από διαστρεβλωμένες επιθυμίες, ατυχείς συνθήκες, ατομικά και κοινωνικά ψυχικά ελλείμματα και σχεσιακές αποτυχίες. Τι ποιότητες θέλουμε να κληρονομήσουν τα παιδιά μας από την παρουσία μας ως γονείς; Σίγουρα πολλοί από εμάς μεγαλώσαμε ως αποτελέσματα συνθηκών των δικών μας γονέων και δεν τα πήγαμε και τόσο άσχημα. Φανταστείτε όμως, αν οι γονείς μας να είχαν βάλει και την ανάλογη συνειδητή προσπάθεια, πως θα ήταν άραγε σήμερα η κοινωνία;

Η έννοια του διαλείμματος στη ζωή μας δυστυχώς έχει χάσει τη σημασία της. Οι διακοπές ηχούν ως πολυτέλεια και ο κόσμος θεωρεί πως ξεκουράζει τη σκέψη του ενδίδοντας σε δραστηριότητες που περισσότερο αλλοιώνουν παρά αναπλάθουν τη συνείδησή του. Η συνείδηση του ανθρώπου θρέφεται από ύπνο, συναισθηματική ξεκούραση, διάβασμα, τέχνη, επαφή με αγαπημένους, επαφή με τη φύση, νοητική ηρεμία…Πόσα από αυτά έχουμε;

Το χρονικό διάστημα που χρειάζεται ένας άνθρωπός ώσπου να νιώσει ασφάλεια και να ανοιχτεί πλήρως στον αναλυτή του, εξαρτάται τόσο από την ιδιοσυγκρασία του ίδιου, όσο και από την “χημεία” που υπάρχει μεταξύ τους. Το πόσο καιρό επίσης θα πάρει στο άτομο να εντοπίσει την αιτία του προβλήματός του, εξαρτάται από το πόσο ισχυρές θα είναι οι άμυνες που θα προβάλλει, καθώς και τι αντοχές θα έχει στην κατοχή του στο ξεκίνημα της θεραπείας. Σκοπός μας είναι οι αντοχές αυτές να ενισχυθούν και τα όποια βάρη να αποβληθούν.

Ο φόβος του μέλλοντος είναι ένας φόβος ο οποίος παρουσιάζει σφοδρή ανάπτυξη στις μέρες μας προκαλώντας αγωνία και πανικό. Ο συγκεκριμένος αυτός φόβος, αφορά μόνο το ανθρώπινο είδος καθώς δεν είναι δυνατή η ύπαρξη του σε άλλες μορφές ζωής. Χαρακτηρίζεται από τη δημιουργία αρνητικών σεναρίων για το μέλλον και ένα αίσθημα τρόμου – πανικού για το τι θα φέρει το άγνωστο (αύριο). Το χειρότερο σενάριο είναι αυτό που πιστεύουμε πως θα ισχύσει και θα υλοποιηθεί, φέρνοντας μαζί του και την καταστροφή.

Αν και ως έθνος διατηρούμε ταλέντο στο συναίσθημα και τη δραματοποίηση, ως άτομα τείνουμε να συνδεόμαστε με τους άλλους περισσότερο νοητικά απ’ ότι συναισθηματικά. Αυτό σημαίνει πως στις επαφές μας, συχνά μεταφράζουμε τα ερεθίσματα που λαμβάνουμε βασιζόμενοι σε διαδικασίες της σκέψης και όχι της αίσθησης. Για παράδειγμα, όταν ο σύντροφος μας μοιάζει απόμακρος, σπεύδουμε να δημιουργήσουμε σενάρια γύρω από τη συμπεριφορά του: “Ίσως να τον πείραξε κάτι που είπα, μήπως είχε άσχημη ημέρα στη δουλειά, ίσως δεν αισθάνεται το ίδιο για εμένα” κ.ο.κ

Είναι σαν να έχουμε προγραμματιστεί να βιώνουμε τη μοναξιά ως κοινωνική ήττα. Σαν μια απόρριψη του έξω δίχως τέλος. Στην πραγματικότητα βέβαια, η απόρριψη είναι από εμάς – προς εμάς. Η κριτική που δεχόμαστε είναι από εμάς – για εμάς. Απλώς η αυτό-απόρριψη ξέρει να καλύπτεται πολύ καλά.

Καμία από τις δυο κατηγορίες δεν είναι καλή ή κακή, λάθος ή σωστή. Αυτούς τους χαρακτηρισμούς τους δίνουμε εμείς κάνοντας λάθος επιλογές. Για παράδειγμα, μια γυναίκα που αναζητά σύντροφο για τη δημιουργία οικογένειας μπορεί να γοητευθεί από έναν εραστή σκεπτόμενη πως στην πορεία εκείνος θα ωριμάσει και θα χωρέσει στο μοντέλο του πατέρα. Η απογοήτευση της αργότερα γι’ αυτήν τη λάθος επιλογή της θα την κάνει να αποκτήσει αποστροφή γι’ αυτόν τον τύπο άντρα – όμως λανθασμένα.

Όταν ανοιγόμαστε και μιλάμε στον Ψυχολόγο αποδυναμώνουμε άμεσα τη διαταραχή μας και τα συμπτώματα της. Όταν παλεύουμε να κρατήσουμε κάτι μέσα μας, του δίνουμε δύναμη. Τη δική μας δύναμη. Όλη αυτή η προσπάθεια που καταβάλλουμε ώστε να μην ανοιχτούμε και εκτεθούμε θα μπορούσε να στραφεί προς την θεραπεία μας και όχι προς τη διατήρηση των συμπτωμάτων μας. Το πρόβλημα μας γίνεται σιγά σιγά το μυστικό μας και αποκτάμε σχέση μαζί του. Ασυνείδητα προσπαθούμε να το προστατέψουμε, νομίζοντας ότι έτσι θα προστατέψουμε τον εαυτό μας.

Το κείμενο που ακολουθεί αποτελεί έμπνευση μου στο χώρο της θεραπείας από την πλευρά του ασθενή. Μια προσπάθεια περιγραφής των σκέψεων που μπορούν να κυριεύσουν ένα άτομο που υποφέρει από κατάθλιψη με έντονα αισθήματα μοναξιάς και κενού. Οι άνθρωποι αφιερώνουν μεγάλο μέρος της σκέψης τους και της καθημερινής τους ανάγνωσης στο πως να ξεφορτωθούν ή να γλυτώσουν από δυσάρεστα συναισθήματα, συμπτώματα και σκέψεις.  Το πρώτο βήμα για τη θεραπεία οποιασδήποτε ψυχικής ανισορροπίας, είναι προς την αντίθετη κατεύθυνση. Η θεραπεία έρχεται με την κατανόηση και αποδοχή ενός συμπτώματος ή συναισθηματικής κατάστασης, όχι μέσα απο τη βιασύνη και την αντίσταση.

Πολλές φορές συμβαίνει να μεταπηδάμε από σχέση σε σχέση και τα προβλήματά μας με το άλλο φύλο να παραμένουν ίδια. Συχνά, ο τωρινός μας σύντροφος μοιάζει να έχει κοινά χαρακτηριστικά με κάποιο προηγούμενο δεσμό μας, τα οποία αν δεν προσέξουμε κινδυνεύουν να μεταφερθούν και στις μελλοντικές ερωτικές μας σχέσεις. Υπάρχουν βέβαια και περιπτώσεις που το καινούριο μας φλερτ μοιάζει να είναι πολύ διαφορετικό από τους πρώην μας. Κάπου εκεί νομίζουμε πως τη γλυτώσαμε, αλλά σύντομα διαπιστώνουμε πως έχουμε γίνει εμείς φερέφωνα της κακής συμπεριφοράς των πρώην μας, κάνοντας σε άλλους αυτά που κάποτε μισούσαμε. Ένα ερώτημα λοιπόν γεννιέται: Για ποιο λόγο κουβαλάμε σε όλες τις σχέσεις μας το ίδιο σύνολο συμπεριφορών, ενώ βλέπουμε πως δεν μας εξυπηρετεί;

Οι άνθρωποι θυμώνουμε για πολλούς και διάφορους λόγους. Σε αυτό το άρθρο θα ασχοληθούμε με τα άτομα που θυμώνουν με την αδυναμία τους να θέσουν όρια στη ζωή τους. Τους παθητικά εξοργισμένους. Αυτή είναι και μια από τις πιο επικίνδυνες κατηγορίες θυμωμένων ανθρώπων. Γιατί; Επειδή οι παθητικά θυμωμένοι άνθρωποι δεν εκφράζονται στον περίγυρο τους, παρά κοχλάζουν εσωτερικά δηλητηριάζοντας τον εαυτό τους. Αυτή η μοιραία τακτική δεν αποτελεί μόνο την σχεσιακή τους καταδίκη, αλλά και το εισιτήριο τους για την ασθένεια.